کد مطلب:15778 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:8

گنجینه پرسمان » احكام

علت شكاف بين خانواده ها و رشد طلاق بين آن ها در چيست؟

جستجوي علل پيدايش و افزايش بحران ها و جدايي ها در كانون خانواده از منظر دانش هاي متفاوتي مي تواند پيگيري شود. هر گروه از دانشمندان رشته هاي مختلفي كه پيگير كشف علل اين مشكل اجتماعي هستند، از نگاه خود دلايل محكم و همخوان با واقعيت ها ارائه مي دهند.

به ذكر برخي علل بسنده مي كنيم:

1 - آشنا نبودن با وظايف خانوادگي

كسي كه در انديشه تشكيل كانون خانوادگي است، نخست بايد بدند كه سازمان خانواده مانند هر سازمان اجتماعي ديگر داراي اصولي است كه تنها در ساية شناخت اصول و انجام وظايف مي تواند به هدف هاي مقدس ازدواج دست يابد ناآگاهي از اصول سبب مي شود آسيب هاي جبران ناپذيري بر پيكر خانواده وارد آيد و زن و شوهر نتوانند خوشبختي خود و فرزندان شان را در پيوند زناشويي تضمين كنند.

برخي زوج هاي جوان بدون آمادگي قبلي و بي آن كه با وظايف و مسئوليت هاي خود و حقوق شريك زندگي اش به درستي آشنا شوند و راه و روش سلوك در زندگي خانوادگي را بياموزند، به تشكيل خانواده اقدام مي كنند و پس از گذشت مدت زماني در مي يابند چه اشتباه بزرگي را مرتكب شده اند

2 - عدم شناخت زوجين از يكديگر: كسي كه در انديشه ازدواج است ، پس از آشنايي با وظايف و مسئوليت هاي خود و حقوق شريك زندگي اش بايد بداند با چه كسي ازدواج مي كند. نيز معيارهاي مهمي كه از ديد صاحب نظران ، از شرايط ازدواج موفق بيان شده، تا چه ميزان وجود دارد . شناخت زن و شوهر از وضعيت اخلاقي و معنوي و تفكر اجتماعي و بينش اقتصادي و ميزان پاي بندي به آداب و رسوم يا گرايش به مدرنيسم ، قبل از ازدواج امري لازم است.

اسلام اجازه داده است هنگاني كه زن و مرد قصد ازدواج دارند، همديگر را ببينند ، با هم گفتگو كنند، به شرطي كه اين كار از روي هوسراني نباشد. بايد توجه داشت كه تحقيق ، با معاشرت ها و انتخاب دوست غير همجنس كه منشأ آن هوس هاي زودگذر است ، تفاوت دارد

3 - سست شدن مباني اعتقادي و عدم پايبندي و عدم پايبندي به مقررات ديني:

اگر با نگاه جستجوگرانه وضع خانواده هايي را كه متلاشي شده اند، مورد مطالعه قرار دهيم، درمي يابيم كه مهم ترين عامل آن ضعف اصول اخلاقي مي باشد.

تجربه نشان مي دهد كساني كه فاقد تعهدات ايماني هستند و حتي اگر قبل از ازدواج مدت ها با هم آشنايي داشته باشند، پس از تشكيل زندگي مشترك به دليل نداشتن ارزش هاي ثابت و يكسان و نداشتن پشتوانة دروني، با كوچك ترين آسيب، پيوندشان سست شده، چه بسا از هم مي گسلد.(1)

غرق شدن در ماديات و لذت جويي ها و روي گرداني عملي از دين (اگر چه در ذهن معتقد باشد) هيچ نقطة مشترك و عاملي براي وحدت باقي نمي گذارد تا موجب استمرار صميميت استواري بنيان خانواده گردد.

4 - گرايش به فرهنگ مصرف غرب و گسترش فساد و بي بند و باري هاي جنسي و آزادي هاي افسارگسيخته:

تفكري حاكم بر جامعه امريكا است، مبني بر اين كه خوشي و لذت مقدّم بر استواري و نگهداري كانون خانوادگي است.

ترويج اين انديشه در جوامع ديگر از جمله ايران يكي از عوامل گسترش جدايي ها و سست شدن بنيان خانواده است.

شهيد مطهري در اين مورد مي گويد:

در هر جا كه آداب و رسوم جديد غربي بيشتر نفوذ كرده است، آمار طلاق هم افزايش يافته است . آمار طلاق ها در شهرها بيشتر از روستاها و شهرهاي بزرگ تري كه آداب غربي را بيشتر پذيرفته اند، زيادتر است، مثلا بيش از يك چهارم طلاق هاي ثبت شده سراسر كشور (يعني 27 درصد) مربوط به تهران است، در حالي كه نسبت جمعيت تهران به جمعيت سراسر كشور تقريبا ده درصد مي باشد.(2)

5 - ازدياد اعتياد: اعتياد به مواد مخدر، قاچاق، الكل، قمار و ساير مفاسد باعث اختلال در سلامت جسمي، روحي و شخصيت خانوادگي و اجتماعي شده، در نتيجه آمار طلاق را بالا برده است.

6 - بالا بودن ميزان مهريه ها: يكي از علل طلاق بالا بودن ميزان مهريه ها و هوس گرايي زنان جهت دريافت مهريه ها و ازدواج مجدد با مردي ديگر و اخذ مهريه اي ديگر است.

7 - قرار گرفتن طلاق به بهانه هاي مختلف در دست زنان:

يكي از احكام اسلام اين است كه طلاق را در دست مرد قرار داده است، علاوه بر قرآن كه در آياتي چند نظير49 احزاب و 231 بقره، روايات (3) معتبر زيادي ، قرار گرفتن طلاق به دست مردان را بحث كرده است.

جهت روش شدن ارزش اينحكم ، و اين كه يكي از عوامل شكاف بين خانواده ها ، انحراف از اين قانون به بهانه هاي متفاوت است، به گزارش زيرتوجه كنيد.

طلاق هاي ثبت شده در دادگاه هاي فرانسه نشان مي دهد كه بيش از هفتاد درصد طلاق ها به درخواست زنان بوده است.(4)

لوسون د انشمند امريكايي ، ضمن بيان آمارهاي هولناك طلاق در امريكا مي نويسد :قابل توجه اين كه هشتاد درصد طلاق ها به تقاضاي زنان واقع شده است.

خانم مونيكا ، نويسندة انگليسي ، ضمن اظهار تأسف شديد از آمارهاي وحشت افزاي طلاق در آن كشور مي نويسد:

دوام و استحكام هر ازدواجي در درجة اول به درايت و سبكسر نبودن زنان بسته است و با توجه به اين حقيقت تلخ اعتراف مي كنم كه آمارها و پرونده هاي دادگاه ها در انگليس نشان مي دهد كه از هر صد ازدواجي كه به طلاق منجر مي شود، در نود و نه درصد آنان زنان مقصرند.(5)

اين وضعيت به بهانه هاي مختلف در سال هاي بعد از انقلاب در ايران افزايش يافته است.

8 - صنعتي و ماشيني شدن زندگي زنان و مردان

صنعتي شدن زندگي و زنان و مردان موجب بالا رفتن سطح توقعات بانوان و زياده طلبي و تنوع خواهي مردان گشته و زمينه را براي بروز اختلاف و جدايي ها فراهم ساخته است.

نويسنده كتاب طلاق يا فاجعه انحلال مي نويسد : طبق آمار ، زن و شوهرهاي تهراني ماهانه دو هزار دادخواست طلاق به دادگستري مي دهند.

يكي از قضات در اين باره اظهار مي دارد كه : اكثر دادخواست هاي طلاق از طرف زنان به دادگستري داده مي شود. اختلافات اين زن و شوهر ها بيشتر در نتيجه ماشيني شدن زندگي و بيشتر شدن توقعات زنان و زياده طلبي و تنوع خواهي مردان است.(6)

دكتر آذرمان روانپزشك مي گويد: بخشي از مشكلات خانواده هاي جديد، ريشه در تغيير و تحول روحي زنان مدرن دارد. همان گونه كه مشكلات مردان جديد هم شكل عوض كرده و چهرة تازه تري را به رخ مي كشد، اما اين مشكل خاص يعني تحمل ناپذيري برخي از زنان به خصوص قشر فرهيخته، به ديل تغيير مشكل جامعه است. در واقع جامعه ما به سرعت از جامعة سنتي به سوي صنعتي شدن پيش مي رود، طبيعي است كه در اين مسير زناني بيشتر درگير تحول مي شوند كه در جريان مستقيم اين تغييرات قرار دارند.(7)

9 - ناهماهنگي زن و شوهر از جهت وضعيت اقتصادي ، علمي و سطح تحصيلات:

اسلام توصيه كرده است با كسي ازدواج كنيد كه هم كفو شما باشد، يعني از جهت اعتقادي ، فكري ، سطح علمي و موقعيت مالي، به هم نزديك باشيد تا بتوانيد همديگر را درك كنيد و به احساسات يكديگر پاسخ مناسبي بدهيد. ناديده گرفتن اين اصل ، يكي ديگر از علل جدايي ها و ناسازگارهاي زن و شوهر ها مي باشد، به خصوص اگر زن از جهت سطح تحصيلات يا موقعيت مالي فراهم شده از طريق خانواده ، ارث يا شغل و درآمد ، وضعيت برتري نسبت به شوهر داشته باشد، زمينه براي تنش و اختلاف سريع تر فراهم مي شود.

ناهماهنگي قدرت علمي، اقتصادي و فكري موجب متفاوت شدن انتظارات مي شود و زمينه را براي بروز ناسازگاري فراهم مي سازد.

عوامل ديگري نيز در گسترش جدايي ها دخالت دارند، مانند برق ديدگاه ها و مباني نظري در مسئله طلاق . جهت آگاهي بيشتر به كتاب نظام حقوق زن در اسلام، نوشته شهيد مطهري ، از ص 263 به بعد مراجعه شود.

پي نوشت ها :

1 - بينش اسلامي پيش دانشگاهي ، ص 93.

2 - حقوق زن در اسلام، ص 261.

3 - وسايل الشيعه، ج7، ص 340، باب الطلاق بيدالرجل دون المرأه.

4 - طلاق يا فاجعه انحلال خانواده، حسين حقاني زنجاني، ص 86.

5 - همان، ص 99.

6 - ص 94.

7 - روزنامه كيهان، شماره 17856 ، شنبه 20 دي 1382، ص 5.